روحانی: به صراحت می‌گویم اگر پاسخ مناسب می‌خواهید، نه با زبان تحریم، که با زبان تکریم با ایران سخن بگویید
عصر امروز، مراسم تحلیف رئیس جمهور در محل مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
در این مراسم علاوه بر سران قوا، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام، رییس دفتر مقام معظم رهبری، سیدحسن خمینی، اعضای مجلس خبرگان رهبری، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، فرمانداران نظامی، اعضای کابینه دولت دهم و گزینه‌های پیشنهادی رییس‌جمهور برای دولت یازدهم، سران، مقامات و هیات‌هایی از چندین کشور خارجی حضور داشتند.
متن سوگندی که رییس‌جمهور در این مراسم در حضور رئیس قوه قضائیه یاد و امضا کرد به شرح زیر است:
بسمالله الرحمن الرحیم
«من به عنوان رئیسجمهور در پیشگاه قرآن کریم و در برابر ملت ایران به خداوند قادر متعال سوگند یاد می‌کنم که پاسدار مذهب رسمی و نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی کشور باشم و همه استعداد و صلاحیت خویش را در راه ایفای مسئولیت‌هایی که برعهده گرفتهام به کار گیرم و خود را وقف خدمت به مردم و اعتلای کشور، ترویج دین و اخلاق، پشتیبانی از حق و گسترش عدالت سازم و از هرگونه خودکامگی بپرهیزم و از آزادی و حرمت اشخاص و حقوقی که قانون اساسی برای ملت شناخته است، حمایت کنم. در حراست از مرزها و استقلال سیاسی و اقتصادی و فرهنگی کشور از هیچ اقدامی دریغ نورزم و با استعانت از خداوند و پیروی از پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم السلام قدرتی را که ملت به عنوان امانتی مقدس به من سپرده است همچون امینی پارسا و فداکار نگاهدار باشم و آن را به منتخب ملت پس از خود بسپارم.»
سپس رئیس جمهور سخنرانی خود را ایراد کرد. متن کامل این سخنرانی بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
ملت بزرگ و شریف ایران
میهمانان ارجمند ملت ایران، رؤسای محترم جمهور، نخست‌وزیران، وزرای خارجه و نمایندگان ویژه كشورهای همسایه و دوست
نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و اعضای محترم شورای نگهبان
رؤسای محترم قوای مقننه و قضائیه
رئیس و اعضای محترم مجلس خبرگان رهبری
رئیس و اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام
رؤسای جمهور محترم سابق و اعضای محترم دولت
مسئولان محترم كشوری و لشگری
علما و روحانیان ارجمند
خانواده‌های محترم شهدا و ایثارگران
نخبگان، اندیشمندان و فرهیختگان
خبرنگاران محترم
خانم‌ها و آقایان!
با سوگندی كه در این مجلس باشكوه ادا نمودم، اكنون رسماً مسئولیت خطیر قوه مجریه، پاسداری از قانون اساسی و پاسخگویی به خواستههای بحق ملت شریف ایران را پذیرفته‌ام. باور دارم تشکیل دولت راست گویان، امانت داران، اخلاق مداران و مردم داران، نزدیک ترین مسیر برای پیروی از پیامبر رحمت است؛ هموکه فرمود:
اَقرَبُكُم غَدا مِنّى فِى المَوقِفِ اَصدَقُكُم لِلحَديثِ وَاَدَّاكُم لِلاَمانَةِ وَ اوفاكُم بِالعَهدِ وَاَحسَنُكُم خُلقا وَاَقرَبُكُم مِن النّاسِ؛[1]
این‌که مسئولیت دولت جدید، در ماه مبارك رمضان آغاز می‌شود و در عین حال، شروع این مسئولیت با 14 مرداد كه یادآور پیروزی مردم در نهضت مشروطه و سرآغاز قانون‌گرایی در تاریخ جنبش‌های آزادی‌خواهی ملت ایران است، نیز تقارن دارد، به فال نیک می‌گیرم و از خداوند متعال مسئلت می‌نمایم كه در این مسیر دشوار، درهای رحمت خویش را بر روی مردم بزرگوار ایران و این خادم ملت بگشاید و تقدیری نیكو و شایسته برای مردم و كشور رقم زند.
مردم ایران در انتخابات 24 خرداد، حماسه‌ای بس بزرگ را آفریدند. ملت بزرگی كه فراز و نشیب‌های فراوانی را تجربه و سختی‌های زیادی را تحمل کرده‌اند؛ با روحی سرشار از امید، نشاط و تعهد به كشور و آینده آن، مردم‌سالاری نظام را بار دیگر به نمایش گذاشتند. در این انتخابات، مردم با لبخند به زندگی و مشارکت مؤثر و کم‌نظیر، خواستههای خود را از طریق صندوق رأی به کرسی نشاندند.
رهبر فقید انقلاب اسلامی و بنیانگذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی (قدس سره)، میزان را، رأی مردم اعلام نمودند. امروز به اعتبار رأی مردم و امضای آن از سوی رهبری معظم انقلاب، متعهد به انجام وظایفی می‌شوم كه یقیناً فراتر از توان و ظرفیت هر شخص حقیقی است. در هفته‌های گذشته، دربارۀ پیام صندوق‌های رأی بسیار تأمل كردم؛ مردم در این انتخابات به‌وضوح مشخص كردند كه بر كدام مشی و اندیشه پای می‌فشرند و آن‌را ادامه راستین آرمان‌های انقلاب می‌دانند. همه آنهایی كه به اینجانب رأی دادند، و آنهایی كه به دیگران رأی دادند و یا حتی پای صندوق‌های رأی حاضر نشدند، همه شهروندان ایرانی هستند و از حقوق برابر شهروندی برخوردارند؛ دولت تدبیر و امید، خود را مكلف می‌داند كه خواستههای قانونی همه آنان را مد نظر قرار دهد.
من نماینده همه مردم ایران هستم. سرمایه این دولت در مسیر پیشِ رو، اتكال به خداوند، اعتماد به مردم گرانقدر ایران و بهره‌گیری از همه سرمایه‌های طبیعی و انسانی این مرز و بوم است.
مردم شریف ایران به اعتدال‌گرایی و دوری از افراط و تفریط رأی مثبت دادند. كانون فكری و اجرایی دولت بر محور اعتدال و عقلانیت بنا خواهد شد. اعتدال‌گرایی به‌معنای توازن میان آرمان و واقعیت و ترجیح منافع ملی بر منافع حزبی و جناحی است. اعتدال‌گرایی بر اجماع ملی، قانون‌گرایی و بردباری در تعاملات سیاسی تأكید می‌كند. بنیان این مرام فكری و عملی، فاصله گرفتن از تخیل و توهم و تمركز بر تفكر، برنامه، شفافیت و استفاده از تخصص‌هاست. دولت تدبیر و امید نهایت اهتمام خود را به كار خواهد گرفت تا بر مبنای اهداف و روش‌های عقلایی و متناسب با واقعیت‌های موجود، اعتدال را شالوده عملكرد و مدیریت كشور قرار دهد، تهدیدها را كاهش داده و فرصت‌ها را افزایش دهد. اعتدال‌گرایی بر اخلاق و مدارا اصرار می‌ورزد و از طریق گفت‌وگو، تفاهم و تدوین برنامه‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت سعی خواهد نمود شكاف‌های اجتماعی و اقتصادی را به حداقل ممکن برساند.
دولت تدبیر و امید بر حاكمیت قانون، رعایت حقوق و آزادی‌های همه شهروندان، پاسخگویی به جامعه و به مدیریت علمی، تأکید خواهد داشت. مردم تغییر، تحول و تعالی می‌خواهند. مردم می‌خواهند از فقر و تبعیض به دور باشند. مردم می‌خواهند حرمت و كرامت داشته باشند. مردم می‌خواهند در فضایی آزاد، معنوی و عقلانی زندگی كنند. پدران و مادران جامعه ما در پی آینده‌ای مطمئن برای فرزندانشان هستند. جوانان ما می خواهند فرصت شکوفائی و کار و ابتکار داشته باشند. در یك كلام، مردم می‌خواهند بهتر زندگی كنند، عزت داشته باشند، از زندگی باثباتی برخوردار شوند و جایگاه شایسته خود را در میان ملت‌ها بازیابند.
از آغاز انقلاب اسلامی، زنان فهیم این سرزمین بر مبنای اندیشه‌های والای حضرت امام دوشادوش مردان در جهت توسعه و اعتلای کشور، حضوری همه‌جانبه داشته‌اند . آنان همواره کوشیده‌اند به عنوان نیمی از جامعه بزرگ ما، در خلق حماسه‌های جاودان نقش‌آفرین باشند؛ انتخابات 24 خردادماه نیز جلوه‌گاه دیگری از این شگفتی‌آفرینی بود. در پی گامهای بلندی که نظام اسلامی برای تکریم منزلت زنان برداشته است، دولت تدبیر و امید، استیفای هرچه بیشتر حقوق زنان و ایجاد فرصت برابر در زمینه‌های اجتماعی را از اهم وظایف خود می‌داند و فراهم آوردن زمینه‌های اجتماعی و حقوقی لازم برای نقش‌آفرینی بیشتر آنان در عرصه‌های مختلف را در دستور کار خود قرار می‌دهد.
یكی از اهداف كلیدی دولت، مبارزه با فساد و تبعیض خواهد بود. همه دستگاه‌ها و نهادها و مسئولان باید دست‌به‌دست هم دهند تا مبارزه‌ای جدی با نابرابری و فساد را آغاز كنند. اگر با فساد مبارزه كنیم، فعالیت و رقابت اقتصادی مردم معنا پیدا می‌كند، از منابع ملی به‌صورت درست و بهینه استفاده می‌شود، شایسته‌سالاری گسترش پیدا می‌كند و از همه مهم‌تر، مبارزه با فساد، عدالت و شكوفایی اقتصادی را به ارمغان می‌آورد. در چنین شرایطی، فقر و تبعیض از جامعه رخت برخواهد بست.
رویكرد اصلی دولت یازدهم زمینه‌سازی برای مشاركت گسترده مردم است، كه سرلوحه سیاست‌های تمامی بخش‌های دولت خواهد بود. در این رویكرد، كارآمدی، شفافیت، فراهم آوردن فضای كسب‌وكار مناسب، ترویج فرهنگ كارآفرینی، سامان‌دهی سرمایه انسانی، تقویت سرمایه‌های اجتماعی، دست‌یابی فزاینده به علوم و فنون و تأمین رفاه عمومی اساس سیاست‌گذاری‌ها و عملكرد خواهد بود.
دولت تدبیر و امید برای خود رسالتی جدی قائل است تا از دردها و رنج‌های ملت ایران بكاهد و نشاط را به زندگی ایرانی و ایرانیان بازگرداند. برای تحقق چنین هدفی، قدرت و ثروت ملی را باید افزایش دهیم، خرد جمعی را مبنای تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری قرار دهیم، به بخش‌های غیردولتی اعتماد كنیم و تصدی‌گری دولت را كاهش دهیم. ما باید به مردم اعتماد كنیم، با آنها صادقانه سخن بگوییم و شرایطی را فراهم آوریم تا مردم مسئولیت بیشتری در اداره كشور و تأمین معاش خود بپذیرند و مداخله اقتصادی و فرهنگی دولت در زندگی آنها كاهش یابد. چنین چارچوبی، زمینه گسترش اخلاق اجتماعی، رشد فردی، دین‌مداری و آزادی‌های مدنی را تحقق خواهد بخشید. دولت باید ساختارها را اصلاح كند تا مردم بتوانند با اتكای به فكر، همت و سرمایه خود، رشد كنند و توسعه ملی را فراهم آورند.
اقلیم‌های متنوع فرهنگی از سرمایه‌ها و زیبایی‌های این کهن بوم و بر است. ایرانیان در همه جای این سرزمین به خوبی آموخته‌اند که دوشادوش هم با احترام و افتخار زندگی کنند. اگر چه اقدامات فراوانی در جهت توسعه منطقه‌ای و استیفای حقوق اقلیت‌های قومی و مذهبی برداشته شده است اما متأسفانه هنوز هم کاستی‌ها و نارسایی‌ها، وجود دارد. دولت تدبیر و امید بر خود فرض می‌داند که زمینه استیفای این حقوق را به بهترین وجه ممکن فراهم نماید و ارتقای کرامت و خلاقیت‌های فرهنگی و اجتماعی همه هموطنان را سرلوحه اقدامات خود قرار دهد.
امروز مردم ایران نسبت به مشكلات و نارسایی‌های موجود كشور هم آگاهی و هم دغدغه دارند، اما همین مردم با مشاركت فعال در انتخابات امید آفریدند تا با فكر و برنامه، اعتدال و قانون‌گرایی، شرایط كشور را به‌سوی بهبود و توسعه پایدار سوق دهند.
در عرصه سیاست خارجی، با قاطعیت تمام و به‌عنوان منتخب مردم شریف ایران، اعلام می‌دارم که جمهوری اسلامی ایران در پی صلح و ثبات منطقه است. ایران لنگرگاه ثبات در این منطقه پرآشوب است. ما در پی تغییر مرزها و دولت‌ها نیستیم. نظام سیاسی هر کشور به خواست و اراده عمومی مردم آن کشور بستگی دارد. ما با هر گونه دگرگونی در نظام‌های سیاسی از طریق مداخلات خارجی مخالفیم و به‌کارگیری زور را نقطه مقابل مردم‌سالاری و حق تعیین سرنوشت ملت‌ها می‌دانیم. مخالفت و ستیز با هر گونه زورگویی، سلطه و تجاوز مخصوصاً تعرض نظامی، جزئی از فرهنگ اسلامی، انقلابی و ایرانی ماست. آرامش و ثبات در همه مناطق پیرامونی ما نه فقط یک آرزو و خواست، بلکه نیاز و ضرورتی همه‌جانبه برای جمهوری اسلامی ایران است.
تلاش همه‌جانبه برای پایان دادن به ناآرامی‌ها، برادرکشی‌ها، خشونت‌های فرقه‌ای و قبیله‌ای و بی‌عدالتی‌ها در هر نقطه از جهان خواست قطعی همه ملت‌ها در جامعه جهانی است. در جهان به‌هم پیوسته کنونی، هیچ قدرتی نمی‌تواند امنیت خود را از طریق ایجاد وحشت و ناامن کردن دیگران به‌دست آورد. رفاه، امنیت و توسعه، کالاهای جهانی و غیرقابل انحصار است.
در تعاملات بین‌المللی، دولت تلاش خواهد نمود تا با ایجاد اعتماد متقابلِ بهتر و بیشتر بین ایران و کشورهای منطقه و جهان، امنیت ملی و پیرامونی خود را گسترش دهد. شفافیت، کلید گشودن باب اعتماد است. شفافیتی که از آن سخن می‌گوییم، نمی‌تواند یک‌طرفه و بدون سازوکارهای اجرایی و عملی در روابط دوجانبه و چندجانبه باشد.
تنش‌زدایی، ایجاد اعتماد متقابل و تعامل سازنده مسیر حرکت ما را روشن خواهد کرد. با صراحت تأکید می‌کنم که ایران هیچگاه سر جنگ با دنیا نداشته است. ما تمامی تلاش‌های خود را معطوف به مهار جنگ‌طلبان و جنگ‌افروزان خواهیم کرد.
ایران، بهای سنگینی برای استقلال خود پرداخت کرده و همچنان برای عزت و سربلندی خود ارزش فراوانی قائل است. گرچه تحریم‌ها فشار اقتصادی زیادی برمردم وارد کرده است اما مشارکت فعال مردم در این انتخابات نشان داد که آنها در حراست از حقوق و منافع ملی خود جدی و هوشیار هستند. ملتی را که با برخورداری از انسجام ملی و با مشارکت گسترده و در کمال آرامش و امنیت در انتخابات شرکت می‌کند، نمی‌توان با تحریم به تسلیم واداشت و یا به جنگ تهدید کرد بلکه تنها راه تعامل با ایران، گفتگو از جایگاه برابر، اعتمادسازی متقابل و احترام دوجانبه، تنش‌زدایی و کاستن از خصومت‌هاست.
تعامل سازنده براساس احترام متقابل و منافع مشترک و از موضع برابر، مبنای روابط ما با سایر کشورها را تشکیل خواهد داد و بر این اساس، متناسب با رفتار و برخورد طرف‌های مقابل در جهت بهبود و ارتقای روابط حرکت خواهیم کرد. به صراحت می‌گویم اگر پاسخ مناسب می خواهید، نه با زبان تحریم ،که با زبان تکریم با ایران سخن بگویید.
در خاتمه، من دست همكاری به‌سوی همه نهادها و دستگاه‌های مسئول در كشور دراز می‌كنم. دولت تدبیر و امید برای تحقق اهداف عالیه كشور و افزایش شوكت ایران و كرامت ایرانیان، به همفكری، همراهی و هم‌اندیشی همه مسئولین و مردم نیازمند است. امید دارم كه با مروت و مدارا، همدلی و همکاری، دفاع از منافع ملی و پاسخگویی به خواستههای به‌حق مردم ایران، بتوانیم آینده‌ای بهتر را رقم زنیم.
امیدوارم همگی قدر این فرصت اندک را بدانیم. نکند سرگرم حاشیه ها شویم و هدف را گم کنیم. بیایید با این سخن رسول الله همراه شویم که:
من فُتح له بابُ خیر فلینتهِزه فانه لا یَدری متی یُغلق عنه[2]
از خداوند متعال مسئلت دارم كه به اینجانب و اعضای دولت جدید توفیق دهد تا با پیشبرد اهداف كشور، خدمات ارزنده‌ای را به ملت شریف ایران ارزانی داریم. از ملت بزرگوار و نمایندگان محترم ملت می‌خواهم که با مشورت و توصیه به عدل، مرا در این امر بزرگ یاری دهند که مولایمان امیرالمؤمنین (ع) فرمود: «فلا تکفُّوا عن مقالة بحق او مَشُورة بعدل»
از مهمانان عزیز خارجی كه برای شرکت در این مراسم مهم، رنج سفر را بر خود هموار نمودند، از سفرای محترم مقیم تهران و همچنین از تشریف‌فرمایی همه مسئولان كشوری و لشگری صمیمانه تشكر می‌كنم و توفیقات بیشتری را برای همه آرزومندم.
در اینجا، خدمت نمایندگان محترم ملت اعلام می نمایم که با انجام بررسی‌های لازم، ارزیابی و مشورت با صاحبنظران و تشکل‌های علمی و تخصصی، در اجرای اصل 133 قانون اساسی، در همین جلسه اسامی وزرای پیشنهادی دولت تدبیر و امید را به همراه زندگینامه و برنامه آنان و همچنین "خط مشی و اصول کلی برنامه دولت"، جهت اخذ رای اعتماد مجلس محترم شورای اسلامی تقدیم می نمایم.
دولت اسلامی